Kleurrijke boeken ook geschikt voor baby's vanaf 3 maanden

Gepubliceerd op: 8 oktober 2024 16:59

We weten dat pasgeboren baby's niet zo goed kunnen zien en zwart-witboeken met een hoog contrast nodig hebben. Maar uit nieuw onderzoek van The Sussex Baby Lab is gebleken dat baby's als ze 3 maanden oud zijn, toe zijn aan kleurrijke boeken met veel contrast.

Het zicht van pasgeboren baby's is nog niet goed ontwikkeld, waardoor zij gebaat zijn met het hoge contrast van zwart-witboeken met grote, duidelijke vormen en minimale details. Met 2-3 maanden is het gezichtsvermogen van baby's echter verbeterd. Op deze leeftijd kunnen baby's het volledige spectrum aan kleuren zien, hoewel de kleuren wel uitgesproken en helder moeten zijn. Dit roept de vraag op of zwart-wit babyboeken niet te 'makkelijk' zijn voor baby's tegen de tijd dat ze 3 maanden oud zijn.

Goudlokje effect
Het Sussex Baby Lab onderzocht deze vraag door een groep baby's van 3-11 maanden oud pagina's uit honderd prentenboeken te laten zien. De oogbewegingen van de baby's werden vastgelegd met een eye-tracking camera terwijl baby's naar de boeken keken. Analyse van de oogbewegingen van de baby's wees uit dat baby's tegen de leeftijd van 3 maanden het meest naar de kleurrijke boeken keken en het minst naar de boeken die ofwel zwart-wit waren, of die een zeer onverzadigd (bijv. pastel) palet hadden. Deze bevinding heeft betrekking op iets dat ontwikkelingspsychologen het 'Goudlokje-effect' noemen: baby's geven de voorkeur aan stimuli die 'precies goed' zijn voor hun vermogen. Tegen 3 maanden bieden zwart-witboeken niet genoeg visuele uitdaging, maar pastelboeken zijn nog steeds te moeilijk om te zien; kleurrijke boeken zijn echter 'precies goed' voor het nieuw ontwikkelde kleurenzicht van baby's.
De boekpagina's die het meest bekeken werden, hadden een uitgesproken en helder kleurenpalet, met een verscheidenheid aan contrasterende kleuren. Deze boeken hadden ook een 'blokvormige' vormgeving, met grote kleurvlakken en duidelijk afgebakende vormen.

Fixatie op gezichten
Analyse van de oogbewegingen van de baby's benadrukte ook hoeveel baby's zoeken naar gezichten. Baby's waren vaak meteen gefixeerd op de gezichten in de boeken, zelfs als de gezichten niet menselijk waren. Baby's werden vooral aangetrokken door grote zwart-witte ogen en konden ook gezichten zien in complexe foto's, vaak fladderend tussen de verschillende gezichten op een illustratie.

Verband woorden en afbeeldingen
Verrassend genoeg, hoewel de boeken niet aan de baby's werden voorgelezen, toonden de heatmaps voor oogbewegingen aan dat baby's vaak lang keken naar de objecten en informatie die het meest relevant waren voor het verhaal. Dit suggereert dat, hoewel jonge baby's het verhaal misschien niet begrijpen terwijl je ze voorleest, ze wel de dingen opmerken waar je het over hebt. Deze koppeling van woorden en afbeeldingen zal waarschijnlijk het leren van woorden later in de ontwikkeling stimuleren.

The Sussex Baby Lab (Universiteit van Sussex) wordt geleid door professor Anna Franklin, ontwikkelings- en visueel psycholoog. Ze doet al meer dan twintig jaar onderzoek naar het kleurenzicht en de visuele ontwikkeling van baby's. 

Bron: scottishbooktrust.com